آخ از اسکار!

اسکار همان فرورفتگی یا برآمدگی بر سطح پوست است. اگر شما هم درگیرش هستید حتما با جان و دل دوست دارید هر چه سریعتر از دست آن خلاص شوید. اسکار زمانی حاد می شود و به چشم می آید که بخواهیم بر پوست آرایش کنیم و می بینیم تمام این فرورفتگی ها یا برآمدگی ها بزرگنمایی شده اند. دلیلش این است که بقیه پوست را با کرم صاف و یکدست کرده ایم و حالا منطقه اسکار شده انگشت نما!

 اسکار چگونه به وجود می آید؟

اسکار به خاطر ترمیم ناقص آسیب های پوستی به وجود می آید. این آسیب ها معمولا در اثر جراحات، تصادف، آکنه و … به وجود می آیند. زمانی که اسم از آسیب می آوریم یعنی سیستم ایمنی بدن ما در خط مقدم قرار دارد تا با این آسیب مقابله کند. پوست و لایه های مخاطی بدن خط دفاعی اولند که به صورت غیر اختصاصی وارد عمل می شوند.

همیشه پای التهاب در میان است

سیستم ایمنی بدن دستگاه بزرگی از سلول‌ها و بافت‌هاست. روی هر سلولی کدهای پروتئینی وجود دارد که نشانه ای برای شناسایی سیستم ایمنی است تا سلول های خودی را از غیرخودی تشخیص دهد. اگر سیستم ایمنی اشتباها به سلول های خودی حمله کند در واقع زمینه بیماری های خود ایمنی را ایجاد کرده است.

همانطور که گفتیم پوست ما بخشی از سیستم ایمنی بدن است و از ورود باکتری ها به درون بدن جلوگیری میکند. زمانی که آکنه میزنیم یا دچار جراحات میشویم؛ پوست کمتر از قبل توانایی ممانعت از ورود باکتری ها را دارد. در این حالت میکروبها از سد دفاعی پوست عبور می کنند و به لایه درم( لایه میانی پوست) می رسند.

یکی از بزرگترین دلایل ایجاد آکنه در پوست صورت باکتری ها هستند. این باکتری ها به محض مسدود شدن فولیکول های مو(منافذ پوستی) و ایجاد شرایط بی هوازی به سرعت تکثیر می شوند و اگر تعدادشان از حدی بیبشتر شود باعث پاره کردن بافت اپیدرم و ورود به لایه های درونی تر و درم پوست می شوند. در این حالت سیستم ایمنی بدن بیدارتر می شود و  سلولهایی به اسم فاگوسیت وارد عمل می شوند تا با باکتری ها مبارزه کنند. فاگوسیت ها در محل این آسیب (ناشی از آکنه)، شروع به ترشح ماده ای به نام هیستامین می کنند. هیستامین قطر رگها را گشاد میکند. نتیجه این تغییرات افزایش جریان خون است که پیامد آن بروز نشانه های التهاب از جمله قرمزی، تورم ، گرما و فراخوانده شدن گلبول های سفید خون به محل آسیب دیده است. در این حالت یک مبارزه سخت التهابی بین سیستم ایمنی بدن و باکتری های مولد جوش ایجاد می شود. در این میان آنچه برای پوست ما اتفاق می افتد نابودی بافت پوست و تخریب شدید آن است. همان عاملی که قرار است پوست ما را دچار فرورفتگی و برآمدگی کند.

در زمان التهاب رشد سلولهای پوستی متوقف می شود و این آغاز آسیب به پوست و ایجاد اسکار است. پس از کاهش التهاب پوست شروع به ترمیم سلولهای از دست رفته خود میکند. اما تصور کنید ساختمانی زیبا بر اثر جنگ تخریب می شود، آیا میتوان یا بازسازی آن خانه دقیقا تمام آجرها و مصالح را با ظرافت و دقت صد درصدی در جای قبلی گذاشت؟ تقریبا محال است.

پوست نیز همانند ساختمانی چند طبقه برای بازسازی خود نیازمند تولید سلول، مهاجرت دقیقشان به محل قبلی، ساخت کلاژن، ساخت مویرگ های پاره شده، ساخت فولیکول مو پاره شده و صدها عامل دیگر است. اگر ذره ای در این ساخت خطا کند مثلا کلاژن کمتری بسیازد جای آن آکنه به صورت فرو رفته در پوست می ماند. یا اگر کلاژن بیشتری بسازد جای آکنه و زخم به صورت برآمده می شود.

نتیجه ای که میگیریم این است که آنقدر فرایند ترمیم پوست پیچیده است که بهتر است هیچ گاه از اول به آن نیازمند نشویم. لازمه نیازمند نشدنمان تلاش هر چه بیشتر برای درگیر نشدن با آکنه است. درگیر نشدن با آکنه سخت اما ممکن است و ما در مقالات دیگرمان به این موضوع پرداخته ایم.

انواع اسکار

هایپرتروفیک:

اسکار هایپرتروفیک با تشکیل بافت اضافه همراه است. این اسکار برآمده از سطح است و به کلوئیدها شباهت دارند.

آتروفیک:

قسمتی از بافت صورت از بین می رود و به صورت گودی و فرورفتگی جلوه میکند. این اسکارها چندین مدل دارند که در ادامه به آن می پردازیم.

اسکار آتروفیک آیس پیک Ice Pick Scar

این اسکار به شکل سوزنی است. حالت نوک تیر و اصطلاحا v شکل دارد. به صورت رگه هایی مجزا و باریک در عمق پوست به وجود آمده و معمولا دلیل ایجاد آن جوشهای کیستی و عفونت هایی است که به لایه های عمیق پوست نفوذ کرده.

اسکار آتروفیک رولینگ Rolling Scar

به این اسکار  دره ای یا گرد می گویند. و عرض آن باز تر و بیشتر از عمق آن است. این اسکار حالت موجی و ناهموار به پوست می دهد و دلیل ایجاد ان اینست که وقتی سلولهای فیبروبلاست شروع به تولید کلاژن و الاستین و رگه های فیبری می کنند پوست را می کشند و به عمق پایین تر وصل می کنند و اگر این کشیدگی یکدست نباشد باعث میشود قسمت هایی از پوست فرورفته تر و قسمت هایی برآمده تر می شود.

اسکار باکس کار Boxcar Scar

به این اسکار، واگنی یا مستطیلی می گویند و بالا و پایین اسکار یک اندازه است. این اسکار به شکل u است. اسکار واگنی میتواند عمیق و یا سطحی باشد و هر چه سطحی تر باشد درمان آن راحت تر است.

درمان اسکار در خانه:

صادقانه بگویم! درمان اسکار در خانه و در منزل تقریبا تا 90% غیر ممکن است مگر آن اسکار بسیار سطحی باشد و یا نوع پوست ما و محصولاتی که استفاده میکنیم قابلیت نفوذ عمقی تا لایه درم را داشته باشد. همانطور که برایتان توضیح دادم در ترمیم پوست آسیب دیده ضدها عامل دخیل است و معمولا درمان های خانگی نمیتواند آنقدر محرک باشند که پوست را وادار به ترمیم دوباره بکند. با این حالت امتحانش ضرری ندارد و رعایت روتین بیسیک به همراه استفاده از محصولات حاوی رتینول میتواند در درمان اسکار به شما کمک کند.

درمان اصولی اسکار:

درمان اصولی اسکار فقط از طریق ویزیت شدن توسط پزشک متخصص پوست است. پزشک با روش های کلینیکال به درمان اسکار می پردازد و حتی گاهی لازم است چند ترفند را بر روی پوست اجرا کند. روش های درمان اسکار معمولا موارد زیر است:

سابسیژن
لیزردرمانی (فرکشنال و کیوسوئیچ)
پیلینگ
تزریق ژل
میکرونیدلینگ

نتیجه گیری:

درمان اسکار واقعا پروژه ای سخت و زمان بر و هزینه بر است و گاهی پزشک مجبور است 2 الی 3 روش تلیقی را برای درمان به کار ببرد. طبیعتا زمانی که ما به درمان اسکار می رسیم کار از کار گذشته است و فرصتی برای جبران نیست. اما این اسکارها هر روزه می توانند بیشتر و بیشتر شوند و راهکار ساده تر و کم هزینه تر آن رعایت روتین پوستی است. به عنوان کسی که سالهاست در این زمینه فعالیت میکنم به شما توصیه میکنم روتین پوستی را ساده و بی اهمیت نشمرید. مطمئن باشید همین چند دقیقه زمانی که در روز صرف روتین پوستی می کنیم میلیون ها تومان و ساعتهایی زیادی را برای ما ذخیره می کند