برخی از ما در طول سال و یا فصول سرد احساس خشکی و زبری بر پوست خود میکنیم. گاهی این خشکی به حدی زیاد می شود که منجر به سوزش و قرمزی می شود. از این عجیب تر در عین احساس خشکی جوش میزنیم و از این موضوع شاکی هستیم. تمام این موارد از علائم دهیدراتگی است. دهیدراتگی مشکلی بسیار رایج در تمام دنیا و از جمله ایران است. البته بر خلاف تصور عده ای دهیدراتگی درمان سخت و غیر ممکنی ندارد. با خواندن مقاله پیش رو میتوانید دهیدراتگی را تا حد قابل قبولی درمان کنید و از پوست نرم و پرآب لذت ببرید.

دهیدراتگی چیست؟

دهیدراتگی اصطلاحی است که برای پوست چرب و برای پوست خشک دو تعریف متفاوت دارد. دهیدراتگی در پوست چرب یعنی در عین داشتن احساس خشکی دچار ترشح چربی بیش از اندازه می شویم. اما دهیدراتگی در پوست خشک یعنی پوستی که به شدت دچار خشکی و کم آبی و کشیدگی شده است و ممکن است اثری از ترشح چربی اضافی هم نباشد. دهیدراتگی نوعی از جنس پوست نیست بلکه یک استعداد منفی در پوست است که به دلایلی ایجاد می شود.

منشا دهیدراتگی

دهیدراتگی یعنی پوست صورت دچار کمبود آب و کمبود چربی شده است. کمبود آب با کمبود چربی دو موضوع کاملا متفاوت است. برای باز شدن این مطلب لازم است سفری کوچک و علمی به ساختار پوست داشته باشیم. ما بر روی پوستمان هزاران سلول به نام کرنئوسیت داریم.

کرنئوسیت چیست؟

کرنئوسیت ها سلول هایی هستند که در لایه شاخی پوست وجود دارند و ظاهرا مرده اند اما از لحاظ شیمیایی فعال و برای سلامتی پوست حیاتی هستند. این کرنئوسیت ها دارای مخازنی هستند که سرشار از مواد رطوبت رسان به پوست به اسم “فاکتورهای طبیعی مرطوب کننده” است. این فاکتورها شامل موادی همچون اوره، اسیدهای آمینه، لاکتات، نمک ها، فسفات، کلسیم، پتاسیم، منیزیم، سدیم و … است. این ترکیبات اصطلاحا جاذب آب هستند و باعث جذب آب از محیط یا لایه های درونی تر می شوند و سطح پوست را نرم و لطیف نگه میدارند. سلول های کرنئوسیت توسط ماده لیپیدی خاصی به هم دیگر متصل شده اند این ماده لیپیدی سرشار از کلسترول، سرامید و اسید های چرب ضروری و غیر ضروری است.

سبوم چیست؟

از طرف دیگر ما بر روی پوستمان لایه ای از جنس چربی به نام سبوم داریم. سبوم نقش بسیار مهمی برای پوست ایفا میکند.باعث محافظت از پوست می شود، آن را نرم و لطیف می کند، خاصیت آنتی اکسیدانی دارد و با رادیکالهای آزاد مبارزه می کند. مهم ترین نقش سبوم تشکیل سددفاعی پوست است. سبوم از مواد چربی همچون اسکوالن، استر مومی، استراسترول، تری گلیسیرید، کلسترول و … ساخته شده است.

زمانی که به دلایل مختلفی ترکیب این چربی ها و لیپیدها به هم میخورد یا مقدار آن از حد طبیعی کمتر می شود، همچنین زمانی که مخازن حاوی فاکتورهای طبیعی مرطوب کننده کوچک و بی محتوا می شوند پوست دچار دهیدراتگی می شود.

علائم پوست دهیدراته

• چرب شدگی بیش از حد در پوست چرب یا خشک
• ایجاد خطوط پوستی در پوست چرب و خشک
• احساس نازکی پوست در پوست چرب و خشک
• احساس کشیدگی در پوست چرب و خشک
• احساس سوزش و قرمزی در پوست چرب و خشک
• کدر و بدرنگ شدن پوست صورت
• پوسته پوسته شدن صورت

چرا پوستمان دچار دهیدراتگی می شود؟

دهیدراتگی یعنی کاهش مقدار و یا برهم خوردن ترکیبات فاکتورهای طبیعی مرطوب کننده، لیپیدها و سبوم پوست. عوامل بسیار زیادی باعث ایجاد دهیدراتگی می شود که از قرار زیر است:

افزایش سن

با افزایش سن به طور طبیعی مخازن حاوی فاکتورهای طبیعی مرطوب کننده کوچک می شوند. این کوچک شدن قدرت پوست را در جذب آب کاهش می دهد و پوست خشک و دهیدراته به نظر می رسد.

استفاده از صابون

زمانی که به جای استفاده از شوینده ها با PH غیراستاندارد و قلیایی استفاده می کنیم سبوم پوست تحلیل می رود و آسیب می بینید و زمینه برای دهیدراتگی به وجود می آید.

استفاده از شوینده های قوی

شوینده ها حاوی ترکیباتی به اسم سورفاکتانت هستند. سورفاکتانها در شوینده های قوی قابلیت آسیب زدن به سبوم طبیعی پوست را دارد و همین موضوع سبب دهیدراتگی صورت می شود.

عدم استفاده از ضدآفتاب

آفتاب باعث تبخیر آب پوست می شود و همین موضوع پوست را دهیدراته می کند.

لایه برداری بیش از حد یا استفاده از لایه بردارهای قوی

محصولات لایه بردار اگر به درستی استفاده شوند دارای اثرات بسیار مثبتی هستند. همین اثرات برخی از افراد را وسوسه میکند و گمان می کنند با استفاده بیشتر می توانند زودتر به نتیجه برسند. استفاده بیش از حد طبیعی از لایه بردارهای AHA، BHAو رتینویید ها میتواند به سد دفاعی پوست آسیب بزند. لایه بردارها میتوانند چربی مفید صورت را حل کنند و بدین صورت بستر دهیدراتگی را فراهم کنند.

الکل

برخی از الکل ها قدرت حل کردن چربی های سد دفاعی پوست را دارند و باعث دهیدراتگی می شوند.

راهکار رهایی از دهیدراتگی چیست؟

زمانی که پوستمان درگیر دهیدراتگی می شوند لازم است دو اقدام مهم زیر را انجام دهیم.

اول قطع کردن تمام اکتیوهای پوستی

اگر در حال استفاده از اکتیوهایی همچون نیاسینامید، لایه بردارها، رتینوییدها، آزلاییک اسید و… هستیم؛ استفاده از آن را متوقف کنیم و فقط به ادامه دادن روتین پوستی پایه بسنده کنیم.

دوم روتین پوستی ملایم و بر اساس مواد رطوبت رسان

روتین پوستی پایه شامل سه محصول اساسی شوینده، مرطوب کننده و ضدآفتاب است. اجزای روتین پوستی در زمانی دهیدراتگی پوست باید بر پایه مواد آبرسان و مرطوب کننده باشد.

استفاده از شوینده

در این حالت باید از یک شوینده بسیار ملایم و فاقد مواد لایه بردار استفاده کنیم. همچنین گاهی نیاز نیست که دوبار در روز پوستمان را بشوییم و فقط به شستن پوست در هنگام روتین شبانگاهی بسنده کنیم. در این دوره خاص نباید مدت زمان زیادی شوینده را بر پوستمان ماساژ دهیم و لازم است زودتر از قبل آبکشی را انجام دهیم.

استفاده از مرطوب کننده:

در زمان دهیدراتگی پوست استفاده از مرطوب کننده بسیار ضروری است. لازم است فردی که دچار این مشکل شده در طول روز بیش از چهار- پنج مرتبه از مرطوب کننده استفاده کند. بهتر است مرطوب کننده هایی انتخاب شوند که اجزای سازنده آن مشابه اجزای سازنده فاکتورهای طبیعی مرطوب کننده، سبوم پوست و لیپیدها باشد. برای مثال مرطوب کننده هایی که حاوی سرامید، اوره، هیالورنیک اسید و…. هستند مناسبند.

استفاده از ضدآفتاب

استفاده از ضدآفتاب در همه حالتی ضروری است. اشعه های آفتاب به حدی برای پوست مضر هستند که دشمن اصلی پوست به حساب می آیند. در زمان دهیدراتگی نیز نور آفتاب می تواند خشکی را تشدید کند و لازم است در طول روز تا جای امکان در معرض آن نباشیم. همچنین به خوبی از ضدآفتاب استفاده کنیم و به تمدید کردن آن همت گماریم.

نتیجه گیری:

دهیدراتگی مشکلی شایع اما قابل درمان است. مقاله ای که پیش روی شما بود چکیده ای از تجربیات یک بیوتی تراپیست است. به همین دلیل اگر درگیر این مشکل هستید با خیال راحت از این توصیه ها استفاده کنید. درنهایت پیشنهاد نگارنده رفتار هرچقدر ملایم تر و سنجیده تر با پوست است تا هرگز دچار این دهیدراتگی نشوید.